Ülkemizde sıkça rastlanan bir sürüngen olan kertenkeleler minyatür birer timsahı andıran görüntüleri ve hızlı hareket etmeleri ile ünlüdürler. Kimi insanları korkutsa da her canlı gibi doğanın dengesinde önemli bir rolü olan bu canlı türüyle ilgili en çok merak edilen kertenkele ısırır mı ve kertenkele ısırırsa ne olur, insana zarar verir mi sorularını bu ilginç canlıları anlamak isteyenler için yanıtladık.
Kertenkelelerin Yaşam Alanları
Bilimsel adı “Lacertilia” olan kertenkele bir diğer ismiyle “keler” derisinin üzerinde pullar bulunan sürüngenlerdir. Kertenkeleler Antarktika kıtası dışında dünyanın her yerinde yaşarlar. Ormanlar, çöller, dağlar ve hatta şehirler kertenkelelerin yaşam alanları arasında yer alır. Bu sürüngenler yaşam alanlarının gerektirdiği özelliklere adapte olma konusunda son derece başarılıdırlar. Örneğin, sıcak ve kuru çöl bölgelerinde yaşayan kertenkeleler, su kaybını en aza indirmek için vücutlarını adapte ederken ormanlarda yaşayanlar ise nemli ve gölgeli alanlara uyum sağlamışladır.
Ülkemizde hemen her bölgede kertenkelelerin farklı türlerine rastlamak mümkündür.
Kertenkele Türleri
Dünya genelinde 6 bin tür kertenkele bulunduğu bilinmektedir. Bu türler boyutları, renkleri, özellikleri ve davranışları açısından büyük bir çeşitlilik gösterirler. En bilinen kertenkele türlerinden bazıları bukalemunlar, geckolar ve iguanalardır. Her türün kendine has özellikleri bulunur. Bazıları renk değiştirme yeteneği ile ünlüyken bazıları ise savunma mekanizması olarak kuyruklarını bırakabilir, bazıları ise suyun üzerinde yürüyebilir.
Türkiye’de yaygın olarak rastlanan kertenkele türleri;
Süleymancık: Ev kertenkelesi de denilen bu sürüngen küçük ve uzun kuyrukludur. Beslenebilmek adına böcek avlayan Süleymancık kertenkelesi zehirli değildir. Ele alınsa bile saldırgan davranmaz, ısırmaz. Ürkek canlılar oldukları için sürekli kaçma eğilimindedirler.
Kara Keler: Anadolu’da çok yaygın olan Kara Keler iri bir vücuda ve siyah renkli bir deriye sahiptir. Kara Keler korkutulduğunda ya da saldırıya uğradığında ısırır. Bu tür zehirli olmamakla birlikte güçlü çenesi nedeniyle ısırdığında kurbanına ciddi zararlar verebilir.
Yeşil Keler: Ülkemizde yaşam alanı bulan bu tür, yeşil renkli ve zehirlidir. Zehri insan için öldürücü olmasa da alerjiye ya da enfeksiyona neden olabilir. Bu nedenle Yeşil Keler’den uzak durmak akıllıca olacaktır.
Dünyada bulunan diğer kertenkele türlerinden en çok bilineni ejderdir. Dev kertenkele olarak bilinen ejderler, Afrika’da yaygındır ve zehirlidirler. Ejderlerin zehri insanlar için öldürücü olabilir. Ülkemizde ejderler yaşam alanı bulamamaktadır.
Diğer kertenkele türleri;
- İguana türleri
- Bukalemunlar
- Tombul kertenkele
- Gecko kertenkele
- Baziliksler
- Kelerler
- Parlak kertenkeleler
- Zehirli kertenkeleler
- Teiidae
- Lacertidae
- Yılansı kertenkeleler
- Dev kertenkeleler
Kertenkelelerin Özellikleri
- Kertenkeleler sürüngen sınıfına dahildirler.
- Genellikle sıcak iklimleri severler ama dünyanın hemen her yerinde yaşarlar.
- 6 binden fazla türü olduğu düşünülmektedir.
- Boyları, vücut yapıları ve özellikleri türlerine göre büyük farklılıklar gösterebilir.
- Duyuları çok gelişmiş canlılardır.
- Görme yetileri sayesinde avlarının yerini kolayca tespit edebilirler.
- Hareketli olan göz kapakları açılıp kapanabilir.
- Çeneleri oldukça güçlüdür.
- Etçil beslenen canlılardır. Fakat bazı kertenkele türleri bitkileri de tüketir.
- Özellikle küçük boyutlara sahip olanları çok hızlı hareket ederler.
- Türüne göre bazı kertenkelelerin derileri pullu, bazılarınınki dikenlidir.
- Derileri kalın ve sağlamdır.
- Omurgalı hayvanlardır ve iskelet sistemleri bulunmaktadır.
- Birkaç santimetrelik kertenkele türleri olabildiği gibi boyları 3 metreyi bulan kertenkeleler de mevcuttur.
- Çoğu kertenkele dört ayaklı olmakla birlikte yılansı kertenkelelerin bacakları yoktur.
- Bir kertenkele türü olan bukalemun kendini korumak için renk değiştirerek ortamın rengine uyum sağlar.
- Sıcak mevsimlerde güneşlenmek için yükseğe çıkıp kış aylarında toprak altına ya da yuvalarına çekilirler.
Kertenkele Isırır Mı? Isırdığı Zarar Verir Mi?
Genellikle kertenkeleler insanlara karşı saldırgan değildir ve ısırma eğiliminde olmazlar. Ancak özellikle büyük türleri kendilerini tehdit altında hissederlerse savunma amacıyla ısırabilirler. Kertenkele eğer zehirli ise insana ciddi zarar verebilir ve ölümcül sonuçlara sebep olabilir. Ayrıca kertenkelelerin çeneleri çok güçlü olduğundan büyükleri ısırdığında insanları yaralayabilir.
Kertenkele Isırırsa Ne Yapılmalı?
Kertenkele ısırığı sterilize edilerek yıkanmalı. Bu enfeksiyonu engellemek için uygun bir yöntemdir. Daha sonra temiz bir bandajla yara sarılmalı. Isırılanda ateş ve ağrı varsa, şişlik ve akıntı olduysa ya da herhangi bir enfeksiyon belirtisi izleniyorsa acilen tıbbi yardım alınmalı.
Haber Kaynak : SABAH.COM.TR
“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”
News
